İşletmelerin nakit akışı yönetiminde karşılaştıkları en büyük zorluklardan biri, öngörülemeyen harcamaları ve ani ihtiyaçları karşılayabilmektir. Tam bu noktada, rotatif kredi devreye giriyor. Peki, nedir bu rotatif kredi ve işletmenize nasıl değer katabilir?
Rotatif kredi, ya da bankacılık dilindeki adıyla Borçlu Cari Hesap (BCH), işletmelerin belirlenen bir limit dahilinde istedikleri zaman para çekip, istedikleri zaman geri ödeyebildikleri esnek bir finansman aracıdır. Adını "rotate" yani dönmek kelimesinden alır, çünkü kredi limiti sürekli yenilenir. Nasıl mı? Kullandığınız tutarı geri ödediğinizde, limitiniz tekrar kullanıma hazır hale gelir. Tıpkı bir kredi kartı gibi, ama çok daha büyük limitlerle ve işletme ihtiyaçlarına özel koşullarla.
Günlük iş hayatında karşılaşabileceğiniz pek çok durumu düşünün: Tedarikçiniz beklenmedik bir indirim kampanyası başlattı ve hemen ödeme yapmanızı istedi. Ya da önemli bir müşterinizin ödemesi gecikti ama sizin çalışanlarınızın maaşlarını ödemeniz gerekiyor. İşte bu gibi anlarda, klasik kredilerin katı yapısından çok farklı olarak, rotatif kredi size nefes alma imkanı sunar.
Rotatif kredinin çalışma mantığı oldukça sade. Banka size bir kredi limiti belirler, diyelim ki 500.000 TL. Bu limitin tamamını kullanmanız şart değil, sadece ihtiyacınız kadar çekebilirsiniz. 200.000 TL çektiniz ve iki hafta sonra müşterinizden bir ödeme geldi, bu tutarı geri yatırıyorsunuz. Limitiniz tekrar 500.000 TL'ye yükseliyor ve bir sonraki ihtiyacınızda kullanıma hazır. Vade bitene kadar bu döngü devam eder.
Faiz konusunda ise ilginç bir yapısı var. Rotatif kredide günlük faiz uygulanır ve anaparanıza sadece parayı kullandığınız günler için işler. Yani 200.000 TL'yi 10 gün kullandınız ve geri yatırdınız, sadece o 10 günün faizini ödersiniz. Faiz ödemeleri genellikle üçer aylık dönemlerde, yani Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarının sonunda yapılır.
Rotatif kredinin işletmeler için sunduğu birçok fayda var. Her şeyden önce, esneklik. İhtiyacınız olduğu an parayı çekiyorsunuz, işiniz bittiğinde geri ödüyorsunuz. Klasik kredilerde olduğu gibi kullanmasanız bile belirli bir tutara faiz ödeme zorunluluğunuz yok.
Hız da bir başka önemli faktör. Rotatif kredi bir kez açıldıktan sonra, limite kadar olan kullanımlar için tekrar tekrar banka şubesine gidip onay almanıza gerek kalmaz. Özellikle acil nakit ihtiyaçlarında bu hız, işletmeniz için kritik farklar yaratabilir.
Kasa kolaylığı sağlaması da göz ardı edilmemesi gereken bir avantaj. Çek ve senetlerinizi teminata verip kredi kullanarak, bu kağıtların takibi ve tahsilatı konusundaki operasyonel yükten kurtulursunuz. Bankalar bu işlemleri sizin adınıza yönetir.
Erken kapatma opsiyonu da cazip bir özellik. Vade dolmadan kredinizi kapatmak isterseniz, sadece kullandığınız süre kadar faiz ödersiniz. Kalan dönem için faiz yükünüz olmaz. Bu da özellikle nakit akışınız düzeldiğinde, faiz maliyetlerinizi minimize etmenizi sağlar.
Birden fazla bankada rotatif kredi kullanıyorsanız, açık bankacılık platformları sayesinde tüm hesaplarınızı tek ekrandan takip edebilir ve limitinizi daha etkin yönetebilirsiniz.
Her finansal ürün gibi, rotatif kredinin de bazı dezavantajları var. En önemlisi, değişken faiz uygulaması. Piyasa koşulları değiştikçe faiz oranınız da değişebilir. Ekonomik dalgalanmaların yoğun olduğu dönemlerde, faiz oranlarının yükselmesi kredi maliyetinizi artırabilir. Bu nedenle, ekonomik göstergeleri takip etmek ve faiz yükünüzü önceden hesaplamak önemli.
Ayrıca, rotatif kredi kolay erişilebilir olduğu için, dikkatli olmazsanız limitinizi aşırı kullanma riski de var. Sürekli limitte kalmak, faiz yükünüzü artırabilir ve işletmenizin mali yapısını zorlayabilir. Bu nedenle, nakit akış planlaması yapmak ve gerçekten ihtiyaç duyduğunuz kadar kullanmak kritik önem taşır.
Rotatif kredi, özellikle kısa vadeli nakit ihtiyaçları için idealdir. Örneğin, sezonluk işletmelerde yoğun sezonun öncesinde stok yapmanız gerekiyorsa, rotatif kredi bu ihtiyacı karşılar. Sezon bitip satışlar gerçekleştiğinde, krediyi kapatırsınız.
Tedarikçi ödemelerinde de sıklıkla kullanılır. Tedarikçiniz peşin ödeme karşılığında indirim sunuyorsa ama elinizde o an nakit yoksa, rotatif krediyle bu fırsatı değerlendirebilirsiniz. Kısa vadede kazandığınız indirim, ödeyeceğiniz faizden daha fazla olabilir.
Müşteri ödemelerinin gecikmesi durumunda da işletmenizin nakit akışını korumak için rotatif kredi kullanabilirsiniz. Alacaklarınız gecikse bile, maaş, kira ve diğer sabit giderlerinizi aksatmadan ödeyebilirsiniz.
Rotatif kredi başvurusu için bankaların bazı şartları var. 18 yaşını doldurmuş olmak, aktif bir ticari faaliyette bulunmak ve belirli bir gelir düzeyine sahip olmak genel kriterler arasında. Mali tablolarınız, vergi beyannameleriniz ve varsa teminat belgeleriniz başvuru için gerekli olabilir.
Bankalar, işletmenizin mali gücünü ve ödeme geçmişinizi değerlendirerek size kredi limiti belirler. Mali durumunuz ne kadar sağlıklıysa, o kadar yüksek limit ve avantajlı koşullar elde edebilirsiniz.
Rotatif kredi faiz hesabı şu formülle yapılır:
Ödenecek Faiz = Anapara x Günlük Faiz Oranı x Kredi Kullanılan Gün Sayısı
Örneğin, 100.000 TL tutarında kredi kullandınız, günlük faiz oranı %0,10 ve 30 gün kullandınız. Bu durumda ödenecek faiz: 100.000 x 0,001 x 30 = 3.000 TL olur.
Bu hesaplama, sadece kullandığınız tutara ve süreye göre yapıldığı için, dikkatli kullanımda faiz yükünüz oldukça makul seviyelerde kalabilir.
Rotatif kredi, doğru kullanıldığında işletmenizin finansal esneklik anahtarı olabilir. Özellikle kısa vadeli nakit ihtiyaçlarınızı karşılamak, beklenmedik fırsatları değerlendirmek ve nakit akışınızı dengede tutmak için ideal bir finansman aracıdır.
Her finansal üründe olduğu gibi, rotatif krediyi de bilinçli kullanmak önemlidir. Limitinizi dikkatli takip etmek, sadece gerçekten ihtiyaç duyduğunuz kadar kullanmak ve geri ödeme planınızı disiplinli yönetmek, bu krediden maksimum fayda sağlamanızı mümkün kılar.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
