Açık Bankacılık: Açık rekabet
Teknolojinin dijitalleşme evrimi, başta bankacılık ve finans ekosisteminde yer alan oyuncuları gerisinde bırakarak çizgi dışı bir grafik çizmeye devam etmektedir. Bu olağanüstü canlı akışa tutunamayan büyük oyuncular karşısında ürün ve hizmetlerden faydalanan kullanıcılar ise finansal teknoloji organizasyonlarının (FinTech) hizmetlerini kullanmakta ve daha pratik ürün ve hizmetleri sektörde faaliyet gösteren her oyuncudan talep etmektedir. Bu nedenle açık bankacılık ekosisteminde yer alan kuruluşların hizmetlerini hedef kitlelerin hangi etkenlerini veya ihtiyaçlarını gözeterek kurguladığı önem arz etmektedir.
Bu yaşam döngüsünde birincil derecede anılan ihtiyaç analizi, planlanan faaliyetlere ilişkin hedef piyasa, kişi veya kurumlara ilişkin bilgiler ile uygulanacak pazarlama stratejileri, finansal inovosyon ve finansal kapsayıcılık stratejileri, ekosistem büyüklüğüne kıyasla rekabet koşulları ve nakitsiz topluma geçiş hedefleri, ayrıntılı, sayısal ve analitik verilere bağlı pazara giriş ve büyüme stratejisi ekseninde belirleyici olacaktır.
Fintech’ler genellikle start-up düzeyinde doğan kuruluşlar olup köklü teknolojik ve finansal yapılardan bağımsız olarak kullanıcı deneyimini dijital dönüşümle etkin bir pratikle birleştirmeyi başaran kuruluşlar olmuşlardır. Bu itibarla FinTech’lerin geleneksel bankacılığın ortadan kaybolacağı sürecin ilk temellerini attıklarını belirtmek yanlış bir yorum olmayacak; ödeme kuruluşları, ödeme emri başlatma hizmeti sağlayıcıları, hesap bilgisi hizmet sağlayıcıları, elektronik para kuruluşları, mobil ödeme kuruluşları, kripto varlık takas platformları gibi organizasyonlar izleyen yıllarda en yaygın ve yerleşik kuruluşlar olacaktır.
Finansal inovosyon ile finansal tabanın genişlemesi
Başlı başına bir inovasyon ağı olan açık bankacılığın temelinde halihazırda dünya ülkelerinin ortak sorunlardan olan finans hizmetlerine yaygın ve yerleşik oranda erişememe meselesini çözme amacı yatmaktadır. Aynı şekilde, açık bankacılık ekosisteminde rol almayı düşünen kuruluşların finansal tabanın genişlemesine hangi oranda katkı sağlayacağı ve bunu hangi inovasyon yöntemleriyle yapacağı stratejilerini ayrıntılı verilere dayalı olarak inşa etmeleri elzemdir. Ancak bu takdirde yaratılmak istenen değere eşdeğer olarak açık bankacılık platformları da adeta özerk “bankacılık” hizmetlerini verebilecekler ve bu ağ üzerinde kendi inovasyon ağlarını inşa edebileceklerdir.
Yakın gelecekte finansal hayat nasıl olacak?
Başlangıçta teknik bir yasal mevzuat değişimi olarak algılanan açık bankacılık, şimdilerde tüm paydaşlar tarafından ‘fırsat’ görülmenin yanı sıra ülkelerin finansal alt yapısını ve uygulamalarını tümden değiştiren ve değiştirecek bir dönemeç haline gelmiştir. Gerçek yada tüzel tüm kişilerin ödeme, borçlanma, yatırım yapma, sigortalanma gibi finansal gereksinimlerini zaman ve mekân bağımsız hatta belki de merkeziyetsiz tamamen kendi başına gerçekleştirebileceği bir gelecek an itibarıyla yaşanmaktadır.
Bu finansal inovasyon ile yaratılan değer, buna bağlı finansal kapsayıcılık vizyonu ile ulaşılacak noktada şüphesiz dijitalleşme köprüsünün son boşluklarını dolduracaktır. İşte bu köprünün son sütunları kayıt dışı ekonominin yok edildiği, ödeme hizmetlerinin, hizmet sağlayıcıların ve kullanıcıların karşılıklı güven ilişkilerini daha sağlam şekilde tesis edecek nakitsiz bir dijital dünya ile tamamlanacaktır. Bunu, FinTech organizasyonlarının izlediği blockchain (blok zincir) teknolojisi, büyük veri analitiği (big data) vb. teknolojileri dikkate alındığında konvansiyonel finans kuruluşları arasında görülen rekabet ve dijitalleşme yarışı tescil eder niteliktedir.
Dijital dönüşüm, dijital bankacılık, dijital sistemler ve açık bankacılık dahil olmak üzere bütün türev uygulamaları, başta çatı yapıda Finans sektörünün bütün dinamiklerini dijitalin ‘kendisi’ olma yolunda yetiştirmektedir. Bu itibarla bu dönüşümün mimarisi, usul ve esas yönünden olması gereken dinamiklerin tasarımı ve bütün üçüncü taraf etkenler bir bütün olup çatı yapıya zarar vermeyecek ancak her halde zorlayıp geliştirecek şekilde dizayn edilmelidir.
Bu makale üyesi olduğumuz FINTR derneği için GRC Legal — Av. Mehmet Şahin tarafından hazırlamıştır.
Açık Bankacılık ile alakalı ilginizi çekebilecek yazılar:
Açık Bankacılık: Entegrasyon 4.0 - Bölüm II
Açık Bankacılık: Entegrasyon 4.0 - Bölüm I
